Nacionalni parkovi u Srbiji

U prirodnoj baštini svake zemlje nacionalni parkovi zauzimaju posebno mesto. To su područja sa većim brojem raznovrsnih prirodnih ekosistema od izuzetnog prirodnog, ali i kulturno-istorijskog značaja u kojima čovek živi usklađeno sa prirodom. Oni podrazumevaju jedan od najviših oblika zaštite životne sredine. U nacionalnom parku dozvoljene su radnje i delatnosti kojima se ne ugrožava izvornost prirode.

Zaštita prirode u Srbiji ima dugu tradiciju. Prvi pisani trag o tome se nalazi u Dušanovom zakoniku iz 14. veka, gde se zabranjuje prekomerna seča šuma u tadašnjem Srpskom carstvu. Svojim ukupnim vrednostima danas nacionalni parkovi nadilaze granice Srbije i uključeni su u Evropsku federaciju nacionalnih parkova - EUROPARC. Prvi Nacionalni park u Srbiji proglašen je 1960. godine i to je Nacionalni park Fruška gora. 

Danas u Srbiji postoji 5 nacionalnih parkova, NP Fruška gora, NP Đerdap, NP Tara, NP Kopaonik i NP Šar planina, a od Januara 2022. godine u postupku zaštite je i područje Kučaj-Beljanica koje bi uskoro trebalo biti i zvanično proglašeno za Nacionalni park.

​Ukoliko planirate posetu nekom od Nacionalnih parkova potrudite se da za sobom ne ostavite nikakav trag!

Nacionalni park Fruška gora

---

Nacionalni park Fruška gora je osnovan 1960. godine, a pod zaštitom je 25.525 ha. Među njegove najveće vrednosti se ubrajaju listopadne šume kitnjaka, graba i bukve, kao i postojanje brojnih ugroženih, retkih i zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta. Što se tiče kulturno-istorijske vrednosti, u ovom parku se nalazi 16 manastira, zbog čega Frušku goru često nazivaju Srpskom Svetom gorom.​

Nacionalni park Fruška gora

Nacionalni park Đerdap

---

Nacionalni park Đerdap proglašen je Nacionalnim parkom 1974. godine, a nalazi se u istočnoj Srbiji, na samoj granici sa Rumunijom.
Ukupna površina Nacionalnog parka iznosi 63.786 ha. Osnovni prirodni fenomen ovog područja je prelepa Đerdapska klisura kroz koju protiče Dunav, te ga nazivaju i rečnim Nacionalnim parkom jer Dunav čini značajan deo Đerdapa.
Vrlo povoljni uslovi za život su bili razlog stalnog prisustva čoveka o čemu svedoče brojni arheološki nalazi i kulturno-istorijski spomenici poput Lepenskog vira, Golubačke tvrđave, Trajanove table...

Nacionalni park Đerdap

Nacionalni park Tara

---

Nacionalni park Tara obuhvata površinu od 24.992 ha na najvišem delu planine Tare i nalazi se u zapadnoj Srbiji, a Nacionalnim parkom proglašena je 1981. godine. Najinteresantniji predstavnik Nacionalnog parka Tara je Pančićeva omorika koju je pronašao i opisao Josif Pančić. Na području parka nalaze se brojni arheološki lokaliteti i spomenici kulture koji datiraju od neolita pa do savremenog doba. Tara je tipično šumsko područje, a po očuvanosti i raznovrsnosti šumskih ekosistema spada u najbogatija i najvrednija šumska područja Evrope.

Nacionalni park Tara

Nacionalni park Kopaonik

---

Nacionalni park Kopaonik se nalazi u jugozapadnom delu Srbije, a zbog svojih prirodnih vrednosti, 1981. godine Kopaonik je proglašen za Nacionalni park. Prirodne znamenitosti i retkosti, dobro očuvane šume smrče,jele i bukve, tresave koje su stanište retkih biljaka, kao i kulturno-istorijske vrednosti čine najveće bogatstvo Nacionalnog parka Kopaonik.
U okviru Nacionalnog parka izgrađen je prelep turistički centar sa sistemom žičara i skijaških staza, zbog čega je Kopaonik naposećeniji Nacionalni park u Srbiji.

Nacionalni park Kopaonik

Nacionalni park Šar planina

---

Nacionalni park Šar planina se nalazi na Kosovu i Metohiji, a osnovan je 1986. godine i najviši je Nacionalni park u Srbiji. Najveće vrednosti ovog Nacionalnog parka su očuvane šume molike i munike, ali i mešovite listopadne šume koje predstavljaju stanište balkanskog risa. Visokoplaninski regioni i serpentinski kamenjari su staništa retkih biljaka. Na području Nacionalnog parka Šar planina nalaze se neka od prelepih glacijalnih jezera. ​Osim jedinstvene prirode, bogate flore i faune, Šar planina poseduje i ogromno kulturno-istorijsko nasleđe srpskog naroda.

Nacionalni park Šar planina

Povezano:

• Planina Tara
• Kučajske planine
• Evropski dan parkova